Najczęściej zdarza się tak, że granice procesowe są wyznaczane przez określenie poszczególnych stron oraz przedmiotu. W związku z tym możemy wyróżnić podmiot, który wskazuje osobę, w stosunku do której kieruje żądanie i określa jego treść. Należy jednak pamiętać, że w kodeksie cywilnym zostały określone możliwości zmian podmiotowych oraz przedmiotowych, które mogą być wprowadzane w czasie trwania procesu. Jak to wygląda w praktyce, na czym polegają każde z tych zmian i kiedy mogą mieć miejsce?
Czym jest przekształcenie podmiotowe i kiedy następuje?
Pierwszym rodzajem przekształceń, które uwzględnia prawo cywilne, jest przekształcenie podmiotowe. Może do niego dojść dopiero po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu, czyli po tak zwanym zawiśnięciu sporu. Zasady, które je dopuszczają, zostały ściśle określone w ustawie. Do przyczyn, które mogą do nich doprowadzić, zaliczamy:
- zmiany podmiotowe, które zachodzą w stosunkach prawnych, które są przedmiotem postępowania,
- wyraz chęci ustawodawcy dotyczący umożliwienia naprawienia niewłaściwego określenia granic podmiotowych sprawy w trakcie trwającego procesu.
W praktyce oznacza to, że do przekształceń podmiotowych może dojść między innymi przy całkowitym albo częściowym braku legitymacji procesowej biernej lub czynnej. Jest to możliwe także w sytuacji dopozwania, śmierci strony w trakcie postępowania czy wejścia interwenienta ubocznego do procesu w miejsce strony, do której interwenient wcześniej przystąpił.
W jakich sytuacjach mówimy o przekształceniu przedmiotowym?
Drugą sytuacją, w której uczestnicy spraw z zakresu prawa procesowego korzystają z usług kancelarii adwokackiej, jest ta, w której może dojść do przekształcenia przedmiotowego. W tym przypadku mówimy o powołaniu takich okoliczności do sprawy, które doprowadzą do nowego prawnego uzasadnienia żądania. Co ważne, w tym przypadku nowe żądanie nie zamieni tego pierwotnego, ale wystąpi obok niego. W efekcie dojdzie do zmiany kształtu powództwa oraz rozszerzenia ramy całego postępowania, co wpłynie na jej zakończenie.