Gwarancja i rękojmia sprzedanych rzeczy

AdobeStock

Przepisy, dotyczące gwarancji i rękojmi, mają za zadanie ochronić kupującego przed skutkami sytuacji, gdy sprzedana rzecz nie ma właściwości wynikających z umowy.

To na ich podstawie mamy możliwość złożenia reklamacji. Warto również pamiętać, że obie instytucje opierają się na obiektywnych przesłankach i są niezależne od winy. Reklamację możemy złożyć zarówno wtedy, gdy sprzedawca celowo zataił przed nami właściwości rzeczy, jak i wówczas, gdy sam nie wiedział o niezgodności towaru z umową. Postępowania wynikającego z rękojmi i gwarancji nie należy również mylić z odpowiedzialnością odszkodowawczą – nie mają one na celu naprawienia szkody, a jedynie zapewnienie zgodności z umową. Obie instytucje różnią się między sobą, a mimo to dość często są mylone, dlatego poniżej scharakteryzujemy każdą z nich.

Rękojmia

Rękojmia jest ustawowym reżimem odpowiedzialności, co oznacza, że nie jest uzależniona od woli sprzedawcy. Jej przesłanki i skutki w sposób wyczerpujący określił prawodawca. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi zależy od wystąpienia wady: fizycznej lub prawnej. Wada fizyczna to niezgodność produktu z umową, natomiast z wadą prawną mamy do czynienia wtedy, gdy zakupiony towar jest własnością osoby trzeciej – np. pochodzi z kradzieży albo jest obciążony prawem osoby trzeciej. Reklamację zawsze należy kierować do sprzedawcy. Rodzaj uprawnień wynika z ustawy i w zależności od okoliczności, możemy oczekiwać wymiany towaru na nowy, naprawy towaru, obniżenia ceny, odstąpienia od umowy. Warto dodać, że sprzedawca będzie zwolniony z odpowiedzialności, jeżeli nabywca w momencie zawarcia umowy wiedział o wadzie.

Gwarancja

W odróżnieniu od rękojmi, gwarancja jest dobrowolnym oświadczeniem, dotyczącym jakości towaru. Gwarantem może być nie tylko sprzedawca, ale także producent, importer lub dystrybutor. Zakres odpowiedzialności wynika z oświadczenia gwarancyjnego, najczęściej obejmuje zwrot ceny, wymianę lub naprawę rzeczy, ale warto zwrócić uwagę, że gwarant samodzielnie określa swoje obowiązki. Z oświadczenia gwaranta uzyskamy również informację o czasie trwania i zasięgu terytorialnym ochrony gwarancyjnej.

Na koniec należy zaznaczyć, że uprawnienia z gwarancji i rękojmi są od siebie niezależne. To kupujący decyduje, z którego reżimu chce skorzystać, a w przypadku negatywnego zakończenia, może skorzystać także z drugiego trybu. Postępowanie reklamacyjne nie wyłącza również możliwości dochodzenia odszkodowania, jeżeli nienależyte wykonanie umowy sprzedaży doprowadziło do powstania szkody.