Nieodpłatny zarząd przychodem?
W sytuacji, gdy prezes spółki rezygnuje z pobierania honorarium, może to wiązać się z powstaniem dla tej spółki nieodpłatnego świadczenia, które należy opodatkować.
Przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT pojawia się w sytuacji, gdy członka zarządu nie łączą ze spółką żadne relacje właścicielskie ( tj. nie posiada on akcji ani udziałów tej spółki), a on pełni swą funkcję nieodpłatnie. Nie ulega wątpliwości, że spółka osiąga w takiej sytuacji wymierną korzyść materialną, gdyż powinna się co do zasady liczyć, że byłaby zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia członkowi zarządu.
Rozwiązanie pierwsze – udziałowiec lub akcjonariusz: ww. problem nie powstaje, gdy członek zarządu jest jednocześnie akcjonariuszem albo udziałowcem. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że w przyszłości członek zarządu może skorzystać z przysługującego mu prawa do udziału w zysku spółki. Tym samym otrzyma on świadczenie wzajemne. Świadczenie może przybrać przykładowo formę dywidendy, prawa umorzenia lub zbycia udziałów lub akcji, albo prawa do uzyskania określonej kwoty z tytułu likwidacji podmiotu. Nie ma przy tym znaczenia, czy świadczenia są ekwiwalentne.
W takiej sytuacji, uznaje się , że świadczenie członka zarządu będzie rezultatem pełnionej przez niego funkcji zarządczej. Nie będzie więc w tym wypadku miejsca na nieodpłatne świadczenie realizowane przez udziałowca czy akcjonariusza spółki.
Ww. stanowisko potwierdza m. in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 kwietnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 1094/12) jak również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 18 marca 2010 r. (sygn. I SA/Gd 949/09) oraz organy podatkowe w interpretacjach: dyrektor zby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 maja 2012 r. (nr ITPB/423-107/12/AW) i z 13 lipca 2009 r. (nr ITPB3/423-248/09/AW) oraz dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 sierpnia 2013 r. (nr ILPB3/423-242/13-5/EK) i z 10 lutego 2010 r. (nr ILPB3/423-1061/09-2/KS).
Rozwiązanie drugie – pracownik wspólnika: jeżeli funkcje zarządcze pełnione są nieodpłatnie przez osoby zatrudnione w podmiocie będącym udziałowcem bądź akcjonariuszem spółki, to również w takim wypadku nie powstanie u spółki przychód z nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem organów podatkowych nie ma znaczenia, czy funkcje zarządcze pełni wspólnik będący osobą fizyczną, czy wspólnik będący osobą prawną poprzez swojego pracownika lub współpracownika zatrudnionego na podstawie umowy cywilnoprawnej. W obu tych przypadkach wspólnik otrzymuje dywidendę, która jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę zarządu
Potwierdzają to dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach z 16 stycznia 2014 r. (nr IPPB3/423-887/13-2/GJ) i z 16 stycznia 2014 r. (nr IPPB3/423-887/13-2/GJ) oraz dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 3 kwietnia 2013 r. (nr ITPB3/423-23/13/PST).
