Ze względu na wyróżniające ją cechy, spółkę jawną można uznać za modelową spółkę osobową. Zasady jej funkcjonowania odnoszą się po części także do spółki partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej. Chcielibyśmy zatem przybliżyć najważniejsze zasady związane z powstaniem takich właśnie spółek i ich późniejszym działaniem. Na wstępie warto zaznaczyć, że spółka jawna może powstać w trojaki sposób: przez zawarcie umowy i zarejestrowanie, przez wpis spółki cywilnej w trybie art. 26 § 4-6 kodeksu spółek handlowych oraz przez przekształcenie. Dzisiaj zajmiemy się opisaniem pierwszego ze wskazanych wyżej sposobów.
Zawarcie umowy spółki
Zgodnie z art. 3 kodeksu spółek handlowych, przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób. Przepis ten znajduje zastosowanie również do umowy spółki jawnej. Zgodnie z art. 23 kodeksu spółek handlowych, umowa spółki jawnej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Obligatoryjnymi elementami umowy – stosownie do art. 25– są: oznaczenie jej firmy i siedziby, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, przedmiot działalności oraz czas trwania, jeżeli jest oznaczony.
Wpis do rejestru
Założenie spółki jawnej wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Tradycyjnie można tego dokonać poprzez złożenie wniosku na urzędowym formularzu KRS-W1 i dołączenie wymaganych dokumentów, tytułem przykładu: formularza KRS-WB dotyczącego wspólników spółki jawnej, formularza KRS-WK określającego sposób reprezentowania spółki, formularza KRS-WM odnoszącego się do przedmiotu działalności. Ponadto do wniosku należy załączyć listę wspólników wraz z ich adresami oraz dowody uiszczenia opłat: 500 zł – za wpis, 100 zł – za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Należy zauważyć, że spółka jawna powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, co oznacza, że wpis ten ma charakter konstytutywny.
Założenie spółki jawnej przez Internet
Istnieje również możliwość założenia spółki jawnej w formie elektronicznej, poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. W ten sposób można jednocześnie zawrzeć umowę spółki i złożyć wniosek do sądu rejestrowego o jej wpis. Podpisanie formularza wymaga podpisu kwalifikowanego lub zaufanego. Wskazany tryb różni się od tradycyjnego nie tylko przyspieszeniem postępowania, ale także zmniejszeniem kosztów. Opłata sądowa za wpis wynosi w takim przypadku 250 zł (przy czym opłata za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym pozostaje niezmieniona i wynosi 100 zł).
