ODLICZENIA NALICZONEGO PODATKU VAT
Wydatki potwierdzone pustą/fikcyjną fakturą nie są kosztem
wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 marca 2014 r., sygn. akt II FSK 1006/12
Zgodnie z orzecznictwem puste faktury to takie, które nie dokumentują żadnej czynności (tak np. NSA w wyroku z 13 lutego 2014 r. sygn. akt I FSK 351/13). Z fikcyjną fakturą mamy też do czynienia, jeżeli zdarzenie, które spowodowało powstanie kosztów podatkowych, nie zaistniało w takich okolicznościach, jakie zadeklarował przedsiębiorca, a faktura nie dokumentuje faktycznego obrotu towarów. Skoro fikcyjna faktura nie dokumentuje zdarzenia gospodarczego, to nie może być dowodem księgowym. Na podstawie art. 108 ustawy o VAT podmiot wystawiający taką fakturę ma obowiązek zapłacić wynikający z niej VAT. W doktrynie nie ma co do tego wątpliwości, że taka faktura nie daje też prawa do odliczenia podatku naliczonego. Brak prawa do odliczenia jest jeszcze bardziej oczywisty w świetle obowiązujących od 1 stycznia 2014 r. zasad odliczania VAT. Jako jeden z warunków odliczenia stawiają one powstanie obowiązku podatkowego po stronie dostawcy. Tymczasem w odniesieniu do pustej faktury obowiązek podatkowy nie powstanie. Powstaje jedynie obowiązek zapłaty podatku wykazanego na fakturze.
Podobnie jest z podatkami dochodowymi. Organy podatkowe i sądy są zgodne, że pusta faktura nie powinna dawać podstaw do rozpoznania kosztów z tego tytułu (tak np. NSA w wyroku z 27 marca 2014 r., sygn. akt II FSK 1006/12).
Są przedsiębiorcy, którzy uczestniczą we współpracy z oszustami nieświadomie. Podkreślić należy, że zdaniem NSA nie chroni ich to przed koniecznością korygowania i zapłaty podatku z odsetkami. Powstały jednak wątpliwości, czy zezwolić na odliczenie podatku w sytuacji, gdy ani podatnik ani organy podatkowe nie są w stanie ustalić tożsamości rzeczywistego dostawcy towaru. Na odpowiedź będzie trzeba jeszcze poczekać, bowiem w marcu 2014 r. NSA skierował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (postanowienie z 6 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 516/13).
