Jak wspominaliśmy we wcześniejszym artykule, im bliżej do wakacji, tym częściej chcielibyśmy poruszać zagadnienia związane z ochroną prawną w trakcie podróży. Warto zapoznać się przed rozpoczęciem wypoczynku z przysługującymi uprawnieniami, by w razie wystąpienia jakichkolwiek problemów, móc szybko zareagować i odzyskać źle ulokowane pieniądze. Dziś omówimy instytucję zadośćuczynienia za zmarnowany urlop.
Charakterystyka instytucji
Przez zadośćuczynienie za zmarnowany urlop będziemy rozumieli rekompensatę za szkodę niematerialną, poniesioną przez podróżnego w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania przez organizatora turystyki umowy. Szkodę tę najczęściej ujmuje się jako „utratę przyjemności z wakacji”, “utracony wypoczynek” lub “zmarnowany urlop” właśnie. W przypadku wystąpienia tego rodzaju szkody w majątku poszkodowanego nie musi dojść do jakiegokolwiek uszczerbku. Szkoda pozostaje wyłącznie w sferze wrażeń i uczuć. Co ciekawe, początkowo przyjmowano, że odpowiedzialność kontraktowa, a z taką mamy do czynienia w przypadku nienależytego wykonania umowy przez organizatora podróży, nie obejmuje szkód niemajątkowych. Dopiero rozwój prawa cywilnego doprowadził do wypracowania odmiennego poglądu.
Rozwój instytucji
Możliwość żądania zadośćuczynienia za zmarnowany urlop ma swoje źródło w prawie europejskim i wiąże się z wydaniem dyrektywy nr 90/314/EWG z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek. Następnie w dniu 12 marca 2002 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, w którym stwierdził, że artykuł 5 dyrektywy powinien być wykładany w ten sposób, że pojęciem szkody należy obejmować także uszczerbek niemajątkowy w postaci utraty przyjemności wypoczynku (the loss of enjoyment of the holiday). Treść dyrektywy została implementowana przez wszystkie państwa Unii Europejskiej, także przez Polskę. W dniu 19 listopada 2010 r. Sąd Najwyższy potwierdził wykładnię przepisów dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej i dopuścił możliwość zasądzenia zadośćuczynienia z tytułu odpowiedzialności kontraktowej organizatora podróży.
Na koniec warto również zauważyć, że w obecnie obowiązującej ustawie z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych wprost przewidziano, że podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Nie ulega zatem wątpliwości, że w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, możemy sięgnąć po wskazaną instytucje prawną i żądać rekompensaty za zmarnowany urlop.
